Ieder IP apparaat, ook wel netwerkapparaat genoemd, in een netwerk heeft een eigen en uniek IP adres. Dat geldt dus voor iedere netwerk (IP) camera, deurbel, toegangscontrole lezer, smart home lamp, Netwerk Video Recorder (NVR) maar ook voor iedere smartphone en PC. Het IP (Internet Protocol) adres is een nummer waarmee alle IP apparaten in hetzelfde netwerk elkaar kunnen vinden en daardoor kunnen samenwerken. Op sommige IP apparaten kan worden ingelogd (op een webinterface) door in een webbrowser op een PC/Mac in de adresbalk het IP adres in te voeren of via productsoftware op een PC/Mac. Via de webinterface kan het IP apparaat dan worden geconfigureerd en beheerd. 

Het instellen van netwerkgegevens zoals een IP adres is veelal niet nodig bij producten die zijn bedoeld om door een eindgebruiker (consument) zelf in gebruikt te worden genomen. Het (handmatig) instellen van netwerkgegevens en het kunnen inloggen op een webinterface is vaak nodig en mogelijk bij IP apparaten waarbij de fabrikant zicht richt op installatie en configuratie door een installateur. Omdat het ook voor de installateur steeds eenvoudiger wordt gemaakt om een IP product in gebruik te nemen zijn wij van mening dat met enige basiskennis en verdieping in de werking van het product de installatie en configuratie ook goed is uit te voeren door een niet-installateur. Onze service is er op gericht een goede keuze te maken gebaseerd op een specifieke situatie, voorkeuren en het budget en het aandragen van informatie en tools die nodig zijn voor de doe-het-zelf installatie.

De onderstaande type netwerken kunnen worden onderscheiden:

LAN = Local Area Network: het bedrade netwerk in bijvoorbeeld een huis of bedrijfsgebouw.

WLAN = Wireless Local Area Network: het draadloze (WiFi) netwerk in bijvoorbeeld een huis of bedrijfsgebouw.

WAN = Wide Area Network: het internet.

Een (IPv4) IP adres bestaat uit een reeks getallen in vier groepen, bijvoorbeeld 192.168.0.255. Elk van de vier getallen heeft altijd een waarde van 0 tot 255. De getallenreeks wordt ook wel het IP bereik of de IP range van het netwerk genoemd. Ieder IP apparaat in een (W)LAN heeft een IP adres nodig dat begint met dezelfde getallen waarbij alleen het laatste getal uniek is voor dat IP apparaat. Zo kunnen de IP apparaten (bijvoorbeeld een Netwerk Video Recorder en een IP camera) in een netwerk elkaar vinden en samenwerken.

De eerste vier getallen zijn voor het (W)LAN in de router ingesteld. Het laatste getal wordt toegewezen door de router aan een IP apparaat. Dat kan de router zelf bepalen (dynamisch via zogenaamd DHCP dat ook is geactiveerd in het netwerkapparaat) of doordat in het IP apparaat een IP adres vast is ingesteld voor dat apparaat (statisch). Het laatste getal van een IP adres mag in een netwerk maar door één IP apparaat worden gebruikt anders ontstaat er een conflict. Het laatste getal dat (automatisch of handmatig) wordt toegewezen moet dus een nog vrij getal in het netwerk zijn.

Alle netwerk producten hebben een vooraf ingesteld IP adres dat is ingesteld door de fabrikant. Fabrikanten gebruiken veelal hetzelfde adres voor hun producten. Zo is het standaard IP adres van een Dahua IP camera 192.168.1.108. In de documentatie van het IP apparaat is het standaard IP adres terug te vinden. Soms is DHCP ingeschakeld waardoor het IP apparaat automatisch een vrij IP adres verkrijgt van de router. Als DHCP niet is geactiveerd en de eerste vier getallen van het adres stemmen niet overeen met de eerste vier getallen van het eigen (W)LAN zal bijvoorbeeld een PC in dat netwerk het IP apparaat niet kunnen vinden. Er zal dus handmatig een vrij IP adres aan het IP apparaat moeten toegewezen. Veel fabrikanten bieden daarvoor gratis software aan waarmee het netwerk vanaf een PC of Mac kan worden gescand op aanwezigheid van hun producten. Dahua heeft daarvoor specifieke programma's in de Dahua Toolbox (ook voor X-Security producten) en Hikvision heeft de SADP tool. Bij Safire wordt deze software ook SADP genoemd. Vaak heeft ook de gratis Video Management Software (VMS) deze functie ingebouwd. Ook een NVR kan vaak zelfstandig producten van hetzelfde merk vinden in het netwerk. Nadat de producten zijn gevonden moet er een IP adres en vaak het subnetmask en default gateway worden ingevoerd: de netwerkgegevens. 

Een IP apparaat dat alleen via WiFi kan worden verbonden heeft vrijwel altijd een specifieke procedure die met de app voor het product moet worden uitgevoerd. Het (automatisch) instellen van de netwerkgegevens is dan onderdeel van die procedure.

Voor veel IP producten is het ook nodig om bij de eerste keer in gebruik nemen van het product te activeren (of initialiseren) door deze te voorzien van eigen inloggegevens. Dat maakt vaak deel uit van de procedure voor het instellen van de netwerkgegevens. Het is uiteraard belangrijk deze inloggegevens goed te onthouden. Een herstelprocudure kan steeds vaker alleen via de fabrikant en brengt soms kosten met zich mee. 

Als een IP apparaat via DHCP bij het in gebruik nemen in het netwerk is opgenomen raden wij aan om dit na het inloggen uit te zetten en het IP adres statisch te maken.

Het IP bereik, subnetmask en de default gateway (veelal het IP adres van router in het netwerk) van het eigen netwerk kan op verschillende manieren worden gevonden. Op een Windows PC kan dat door op Start te klikken, "cmd" in te voeren, op Enter klikken en dan in het geopende Command prompt venster "ipconfig" in te voeren en op Enter te klikken. Dan wordt het IP adres (van de PC), de subnetmask en de default gateway getoond. Op een Mac kan naar het Systeem voorkeuren menu worden gegaan, Netwerk aanklikken, Geavanceerd aanklikken en dan TCP/IP aanklikken. Het IP adres van de PC/Mac dat wordt getoond kan dus niet worden gebruikt voor een ander IP apparaat. De eerste vier getallen van het IP adres moeten worden overgenomen en voor het laatste getal moet een nog niet bezet getal tussen de 0 en 255 worden gekozen. De netwerkgegevens kunnen ook worden gevonden door op de router in te loggen. Dan kan ook worden nagegaan welke IP adressen nog vrij zijn. Een andere methode om na te gaan wat het IP bereik is en welke adressen in gebruik zijn is door het installeren van een IP netwerk scanner app op een PC/Mac, smartphone of tablet en deze een scan te laten uitvoeren terwijl deze is verbonden met hetzelfde (WiFi) netwerk. 

Soms kan de speciale software van een fabrikant de producten in een netwerk niet vinden. Dat kan worden veroorzaakt door een firewall of andere blokkerende instellingen in een netwerk of PC/Mac. In dat geval kan de "andersom" methode worden gebruikt voor het instellen van de netwerkgegevens van het IP apparaat. Daarbij wordt de PC/Mac in het IP bereik geplaatst van het standaard IP adres van het IP apparaat door deze in het besturingssysteem van de PC/Mac een ander IP adres te geven. Als voorbeeld een Dahua IP camera met standaard adres 192.168.1.108. De PC/Mac wordt dan bijvoorbeeld het adres 192.168.1.50 gegeven. Daarna kan via de webbrowser of productsoftware worden ingelogd op de IP camera en zo kan voor de IP camera de LAN netwerkkegevens worden ingevoerd. Na het opslaan van de nieuwe netwerkgegevens in het IP apparaat wordt de PC/Mac weer teruggezet naar het oorspronkelijke IP adres.

Bovenstaand is het IP adres in het (W)LAN beschreven. Dit wordt wel aangeduid als het interne IP adres. Bij aansluiting op het internet (WAN) krijgt de aansluiting (LAN) van de internet provider ook een IP adres. Dat wordt wel aangeduid als het externe IP adres. Het LAN heeft één extern IP adres dat door de eigen router wordt omgezet naar interne IP adressen. Bijna altijd heeft het intern en extern IP adres niet hetzelfde IP bereik. Het externe IP adres kan ook veranderen omdat het niet bij alle providers statisch is gemaakt.

Om via het internet (WAN), bijvoorbeeld met een smartphone app, een IP apparaat in je eigen netwerk te benaderen zijn er diverse technieken die kunnen worden toegepast. In de router kan zelf een zogenaamde Port forwarding handmatig worden ingesteld. Daarbij wordt een poort (nummer) toegevoegd aan het externe en interne IP adres zodat een oproep om te verbinden via het externe IP adres met een poortnummer wordt doorverwezen naar een IP adres met een poortnummer. Een tool voor het opzoeken van het externe IP adres en openstaande poorten is te vinden op: YouGetSignal. Mede omdat externe IP adressen niet vast (statisch) zijn kan Port forwarding tot verbindingsproblemen leiden. Ook is deze methode niet altijd veilig. Steeds vaker wordt daarom door fabikanten een andere methode toegepast: P2P (peer-to-peer). Fabrikanten geven vaak een eigen naam aan de P2P methode. Bij P2P is er geen Port forwarding nodig. De fabrikant heeft dan een centrale server die de verbinding met een IP apparaat in een (W)LAN tot stand brengt. Veelal kan met een smartphone app een QR code worden gescand en inloggegevens worden ingevoerd waarna de verbinding al tot stand wordt gebracht. Het is daarbij nog wel steeds nodig dat het IP apparaat is opgenomen in het eigen netwerk met de juiste netwerkgegevens (IP adres).

Wij hebben ons bij het schrijven van dit kennisartikel laten leiden door de vragen en terugkoppeling die wij van onze klanten hebben ontvangen. Wij streven in dit artikel geen volledigheid na. Als er vragen of opmerkingen zijn dan horen wij dat uiteraard graag. 

© WebStore4, 2020